Technologieën van de toekomst in de logistiek: visie en werkelijkheid van kunstmatige intelligentie

De digitalisering kan als hulpmiddel een belangrijke bijdrage aan het verbeteren van de logistiek leveren. De afgelopen jaren zijn er veel technische ontwikkelingen geweest – en er zullen er nog meer volgen. Maar welke technologie heeft het potentieel om bedrijven beter voor te bereiden op de toekomst? Wat is de voortgang van de ontwikkeling in de logistiek en waar worden deze technologieën van de toekomst in de praktijk ingezet? Deze vragen behandelen we in de blogreeks 'Technologieën van de toekomst in de logistiek' van TIMOCOM. In het vorige artikel hebben we ons beziggehouden met de ontwikkelingen van de voertuigfabrikanten op het gebied van zelfrijdende vrachtwagens. En dit keer is het onderwerp kunstmatige intelligentie.

Kunstmatige intelligentie (afkorting KI) kan in de logistiek worden gebruikt om de vraag te voorspellen, bestellingen en capaciteiten te plannen en een optimale opslag van transportgoederen mogelijk te maken. Hiermee is het mogelijk om logistieke processen te optimaliseren, fouten te voorkomen, toekomstige productiehoeveelheden te voorspelen en dreigende moeilijkheden vroegtijdig zichtbaar te maken. Zo'n precieze flexibiliteit die precies op de marktbehoeften is afgestemd, betekent voor de logistiek een betere service en lagere kosten.

KI wordt gezien als belangrijke technologie voor de toekomst

In de logistieke barometer van adviesbureau SCI gaf in oktober 2019 meer dan 70 procent van de ondervraagde bedrijven aan dat ze kunstmatige intelligentie als een belangrijke of zeer belangrijke megatrend in de logistieke sector zagen.

In een andere enquête van Bitkom over de digitalisering van de logistiek in hetzelfde jaar dacht 71 procent van de ondervraagde bedrijven dat kunstmatige intelligentie in de komende tien jaar de routeplanning of het bestellen van goederen zal overnemen. Hieruit blijkt dat KI als belangrijke technologie voor de toekomst wordt gezien. Maar in dezelfde enquête gaf slechts zes procent van de meer dan 500 ondervraagden aan dat ze kunstmatige intelligentie al in hun bedrijf toepasten. Reden genoeg om wat dieper op dit onderwerp in te gaan.

Bedrijven aarzelen nog steeds met het implementeren

Er zijn veel definities voor dit begrip. Wat het betekent, verschilt per branche en toepassing. Maar KI wordt wel altijd beschreven als onderdeel van de informatica dat gericht is op het simuleren van intelligent gedrag door computers. Verder wordt hiermee het vermogen van een machine bedoeld om binnenkomende informatie van welke aard dan ook te verzamelen, te analyseren en uit deze gegevens een interpretatie af te leiden. Op basis hiervan kunnen trends en patronen in kaart worden gebracht die als vergaarde kennis door het systeem verder wordt gebruikt. Het doel is om met behulp van deze technologie intelligent menselijk gedrag na te bootsen.

Voor de logistiek is de accurate analyse van gegevens interessant om op basis daarvan de beste beslissingen voor processen te maken. Maar ondanks dit positieve effect is volgens het Bitkom-onderzoek de houding van de branche ten opzichte van KI heel verdeeld. De ondervraagden gaven wel aan dat KI kansen biedt, maar uit het Bitkom-onderzoek blijkt ook dat ze nog terughoudend zijn over het toepassen ervan. Maar KI heeft in veel toepassingsgebieden positieve effecten.

Efficiënte coördinatie van partners, vraag en capaciteit

Planning van activiteiten

Op logistiek vlak zijn er bij het dagelijks werk diverse uitdagingen: de uiterst complexe planning van transporten of de steeds veranderende marktomstandigheden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij seizoensgebonden goederen of door het voorkomen van het verspreiden van het coronavirus waar we nu mee te maken hebben. Door KI in de toeleveringsketen en de logistiek te implementeren, kunnen supply chain managers de transportprocessen meteen aanpassen. En daardoor kunnen capaciteitsproblemen of onvoorziene transportproblemen worden voorspeld, waardoor sneller geschikte alternatieven kunnen worden gevonden en kan een effectievere transportplanning worden gerealiseerd. 

Voorspelling van de vraag

KI-oplossingen kunnen in de toekomst dus planningsactiviteiten makkelijker maken als producenten, leveranciers en eindklanten moeten worden gecoördineerd. Zo kan niet alleen het optimaal uitvoeren van het transport worden gegarandeerd. Door het gebruik van KI-ondersteunde software kunnen bij vertragingen in het transportproces ook mogelijke gevolgen voor tijd, kosten en inkomsten worden berekend en als basis voor het nemen van een beslissing worden gebruikt.

Met KI-toepassingen kunnen bedrijven verder realtimegegevens voor hun voorspellingen gebruiken en de vraag zo beter voorzien. Dit zorgt ervoor dat ook de voertuig- en personeelsplanning worden geoptimaliseerd en de bedrijfskosten worden verlaagd. Voor de industrie en handel betekent dit verder dat de kosten voor de opslag door de efficiëntere planning van capaciteit zo laag mogelijk worden gehouden.

Efficiëntere opslag

De technologie kunstmatige intelligentie wordt tot nu toe vooral vaak in de magazijnlogistiek gebruikt. Zo kunnen veel activiteiten bij de opslag, zoals het verzamelen en analyseren van gegevens en inventarisatieprocessen, worden geoptimaliseerd. KI kan verder ook voor de magazijnautomatisering worden gebruikt als de vraag naar bepaalde producten moet worden voorspeld. Op basis van de verzamelde gegevens kunnen bestellingen worden gewijzigd, kunnen transporten hieraan worden aangepast en kunnen producten waar vraag naar is bij lokale magazijnen worden geleverd. Deze voorspelling van de vraag en de daarop gebaseerde aanpassing van de logistieke processen betekenen voor bedrijven lagere opslag- en transportkosten.

Menselijke factor en KI moeten elkaar niet tegenspreken

Maar de voorstanders zien vooral de positieve ontwikkelingen voor de arbeidsmarkt. Ondernemers denken volgens de Bitkom-enquête dat menselijk werk niet door KI wordt overgenomen, maar dat het werk wel ingrijpend zal veranderen. De kwaliteit van werkprocessen verbetert alleen al omdat lichamelijk werk of makkelijke werkzaamheden met de hulp van machines kunnen worden uitgevoerd. Opgeleid personeel zal dan steeds meer de taak krijgen om strategische beslissingen te nemen. Volgens de Bitkom-enquête denkt 67 procent van de ondervraagden er zo over. Er wordt daarom gedacht dat de vraag naar goed opgeleid personeel in de logistiek zal toenemen. 72 procent van de in de enquête ondervraagde bedrijven denkt daarom dat de logistiek over tien jaar een aantrekkelijke branche zal worden voor starters op de arbeidsmarkt.

Verdere ontwikkelingen nodig

De in dit artikel genoemde toepassingen dekken een breed spectrum van KI-toepassingen voor de hele toeleveringsketen. Maar het zal zeker ook een grote uitdaging zijn om van de logistieke processen in de dagelijkse praktijk autonome en voorspelbare processen te maken waar in theorie over wordt gesproken. En zo wordt al snel duidelijk dat KI geen technologie voor de toekomst is die binnen afzienbare tijd over de hele breedte van de markt kan worden geïmplementeerd.

De overgang op intelligente logistiek zal nog wel enkele jaren duren. Er moet worden ingezien wat KI voor waarde heeft voor het bedrijf, de bedrijfsleiding moet consequent beslissingen nemen en de bedrijfscultuur moet hierop zijn afgestemd om het lopende ontwikkelingsproces wat voor kunstmatige intelligentie nu eenmalig nodig is uit te voeren. KI heeft in theorie veel voordelen, zoals het potentieel om het resultaat van geautomatiseerde processen te verbeteren. Daardoor kunnen functies en concrete operationele activiteiten door KI-oplossingen worden overgenomen waar tegenwoordig nog mensen over moeten nadenken en beslissingen over moeten nemen. Op dit moment is KI te gebruiken bij de automatisering om vaak herhalende of voorspelbare processen in de dagelijkse praktijk makkelijker te maken. Deze processen worden nu nog door mensen uitgevoerd. Met KI-gestuurde automatisering wordt gevreesd dat het menselijk werk van lager- of middelhoog opgeleid personeel overbodig wordt. Daarom moeten bedrijven en de overheid samen maatregelen nemen om maatschappelijke veranderingen op een sociaal verantwoorde manier door te voeren.

Dit vindt u misschien ook wel interessant:

Transportconsolidatie in industrie & handel:voordelen, nadelen en technische realisatie

Hoe gegevensintegratie logistieke processen kan optimaliseren

Ontdek de voordelen van het e-CMR en ervaar het gemak van papierloze transporten