TIMOCOM transportbarometer: Het Europa van de twee snelheden

Erkrath, 11.01.2023 - De transportbarometer van TIMOCOM toont een sterke daling van het vrachtaanbod in het vierde kwartaal van 2022 en daarmee een dalende trend in de vraag naar vrachtruimte. In heel Europa daalde het aantal aanbiedingen op de vrachtbeurs van TIMOCOM met 36 procent ten opzichte van het derde kwartaal. Het vierde kwartaal vormt dus een keerpunt op de Europese transportmarkt, nadat de eerste helft van het jaar werd gekenmerkt door enorme vrachtoverschotten. In Duitsland zien we een vergelijkbare ontwikkeling. Daar zijn er in totaal 39 procent meer vrachtaanbiedingen dan in het voorgaande kwartaal. Terwijl de stagnatie van het vrachtaanbod in Duitsland al in juni optrad, werd dit in Europa gemiddeld pas in september duidelijk.

Transportcapaciteit in een vroeg stadium veiliggesteld

De sterkste daling is te zien in december. In Duitsland daalde het beschikbare aanbod met 55% ten opzichte van het voorgaande jaar. In heel Europa waren er 48 procent minder vrachtaanbiedingen in vergelijking met december 2021. In totaal werden in 2022 echter 12 procent meer vrachtaanbiedingen op de TIMOCOM-marktplaats ingevoerd dan in 2021. In Duitsland was er in 2022 slechts 2,5 procent meer vracht dan in het voorgaande jaar.

Verschillende snelheden in de daling van het vrachtaanbod

De seizoenspiek en de daaropvolgende daling van het vrachtaanbod is niets ongewoons. Maar wat is de reden voor de verschillende veranderingspercentages aan het eind van het jaar?

"De ontwikkeling van het goederenvervoer over de weg wordt dit jaar gekenmerkt door een tekort aan chauffeurs en capaciteit en door knelpunten bij de levering. Daarbij kwamen nog de sterk gestegen inflatie en de dreigende recessie. Dit heeft geleid tot een heroverweging bij veel klanten", zegt Gunnar Gburek, Head of Business Affairs bij TIMOCOM.

Veel bedrijven hebben al vooraf gezorgd voor transportcapaciteit en deze vroegtijdig veiliggesteld voor de seizoensgebonden activiteiten. Dit haalde het tempo uit de vrachtvolumes in onze markt vóór de kerst, die onder het niveau van vorig jaar daalden. Bovendien vielen de feestdagen dit jaar in een weekend, waardoor de hele voorafgaande week meer capaciteit beschikbaar was en de vraag tussen de jaren minder groot was. In november was een groot deel van de te verwachten transporten al toegewezen. Daarom hoefden er voor hen geen transporteurs op korte termijn te worden gevonden", aldus Gunnar Gburek.

"Daarnaast is er een toenemende tendens om langetermijncontracten af te sluiten met dienstverleners", meldt de woordvoerder van het bedrijf verder. "In het eerste kwartaal van 2023 zal de vraag voorlopig blijven dalen, waardoor de transportprijzen zullen dalen. Op lange termijn zullen de vrachtprijzen voor het wegvervoer tot een hoger niveau stijgen dan in 2021 als gevolg van tolheffingen, dieselfloaters en hogere personeelskosten."

Minder transporten tussen Frankrijk en Duitsland

De grootste dalingen in het vierde kwartaal deden zich voor bij het vervoer van België (BE) naar Duitsland (DE) en van Frankrijk (FR) naar Duitsland en in omgekeerde richting. Dit zijn met name twee landen die elk een van de belangrijkste handelspartners voor elkaar zijn in Europa. De buitenlandse handel tussen Duitsland en Frankrijk was tot oktober nog stabiel, ondanks de energiecrisis en de inflatie. Maar in november daalde de vraag uit het buitenland aanzienlijk, aldus het Bundesamt für Statistik. EU-landen bestelden 10,3 procent en derde landen 6,8 procent minder goederen in de Bondsrepubliek. De binnenlandse vraag daalde met 1,1%.

De vracht uit Spanje (ES) met bestemming Frankrijk is daarentegen in het vierde kwartaal gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar. In oktober waren er 15 procent meer vrachtaanbiedingen op de TIMOCOM-marktplaats en in november 22 procent meer. In december 2022 bereikten de vrachtvolumes op deze route hetzelfde niveau als in 2021.

Tabel: Vergelijking op jaarbasis van de grootste veranderingen in het vrachtaanbod in het vierde kwartaal. © TIMOCOM

Vrachtaanbod in Polen stabiel

De vrachtvolumes in het Oost-Europese land trotseren enigszins de negatieve trend in heel Europa. In het vierde kwartaal waren er in totaal 6 procent meer vrachtaanbiedingen in Polen dan in het voorgaande jaar. Het totale vrachtvolume in het vierde kwartaal daalde slechts matig met 7% ten opzichte van het voorgaande kwartaal - maar bleef op een hoog niveau in vergelijking met de veranderingen in andere Europese landen.

De buitenlandse handel in Oost-Europa nam toe. De vrachtvolumes van Polen naar Roemenië, bijvoorbeeld, zijn in het vierde kwartaal aanzienlijk toegenomen in vergelijking met het voorgaande jaar. In oktober werden 89 procent meer vrachtaanbiedingen op de TIMOCOM-marktplaats geplaatst. In november was dat 7 procent meer dan het jaar daarvoor, voordat ook hier in december een aanzienlijke daling van het aanbod met 42 procent werd geregistreerd.

Slechts lichte toename van de aangeboden laadruimte in vergelijking met vorig jaar

In vergelijking met hetzelfde kwartaal vorig jaar waren er 8 procent meer aanbiedingen van laadruimte beschikbaar dan in het vierde kwartaal van 2021. De op de TIMOCOM-vrachtbeurs geplaatste vrachtruimte schommelde in de loop van 2022 slechts in geringe mate als gevolg van seizoensgebonden veranderingen ten opzichte van het vrachtaanbod. "Ondanks de daling van het vrachtaanbod is de hoeveelheid aangeboden vrachtruimte nauwelijks veranderd ten opzichte van het voorgaande jaar", analyseert Gunnar Gburek de ontwikkeling. Na een stijging van 16% in het eerste kwartaal is het aantal aanbiedingen van laadruimte in het tweede kwartaal met 8% gedaald ten opzichte van het eerste kwartaal. In het derde kwartaal waren er 2 procent meer voertuigen en in het vierde kwartaal bleef de beschikbare laadruimte procentueel gemiddeld gelijk aan het voorgaande kwartaal. Alleen in december daalde het aantal vrachtwagens op de vrachtbeurs.
 

De verhouding tussen vrachtaanbod- en laadruimte vergeleken van jaar tot jaar © TIMOCOM

De verhouding tussen vrachtaanbod- en laadruimte opnieuw seizoensgebonden

Het aandeel van het vrachtaanbod ten opzichte van de beschikbare voertuigruimte in 2022 lag aanzienlijk hoger dan in het uitzonderlijke jaar 2020 en daalde voor het eerst onder de eindejaarswaarde van toen als gevolg van de recessie aan het eind van het jaar. De eerste dagen van het nieuwe jaar hebben de trend van december 2022 bevestigd. "Het zal spannend zijn om te zien wat er in het volgende hoogseizoen gebeurt. Traditioneel stijgen de vrachtaanbiedingen weer voor Pasen. De verhouding tussen vracht en laadruimte zal waarschijnlijk veel seizoensgebondener blijven, zoals het geval was vóór Corona," voorspelt Gunnar Gburek.

Volgens het ifo-instituut zijn de Duitse exportverwachtingen gestegen van 0,9 punten in november naar 1,6 punten in december. De verdere ontwikkeling hangt af van de wereldwijde economische situatie. Maar deskundigen van de Vereniging van Duitse Kamers van Koophandel en Industrie verwachten een verdere daling van de export in 2023, zoals Handelsblatt in december meldde. Duitsland is niet het enige land dat sinds eind 2022 minder in het buitenland koopt. Daardoor zouden de vrachtvolumes in het binnenlands vervoer in 2023 verhoudingsgewijs meer kunnen toenemen, waardoor het chauffeurstekort in dit land nog duidelijker wordt.

Digitale tools en online marktplaatsen kunnen de logistiek aanzienlijk ondersteunen om beter te plannen en flexibel en op lange termijn te kunnen reageren op veranderingen in de markt.

Meer informatie over de marktplaats van TIMOCOM vindt u via onderstaande pagina.

Meer info