TIMOCOM Transportbarometer: wanneer de economie aantrekt, dreigt een tekort aan transportcapaciteit
De ontwikkeling van het vrachtaandeel in Europa
Ondanks de zwakke conjunctuur en de economische uitdagingen in Europa is het aantal vrachtaanbiedingen in het tweede kwartaal van 2024 gestegen. Op de TIMOCOM-marktplaats, een van de grootste netwerken voor goederenverkeer over de weg in Europa, lag het vrachtaanbod aanzienlijk hoger dan in het voorgaande jaar.
Alles bij elkaar genomen, werden in heel Europa twee keer zoveel vrachtaanbiedingen geplaatst als in dezelfde periode in 2023 (+101%) en 53% meer dan in het eerste kwartaal van 2024. Net als in het voorgaande jaar piekten de vrachtvolumes in mei (+112% vergeleken met 2023) en werd een nieuw jaarhoogtepunt bereikt met een gemiddeld vrachtaandeel van 81%. Het aantal vrachtaanbiedingen in het Duitse binnenlandse transport lag in het tweede kwartaal in totaal 66% hoger dan in hetzelfde kwartaal van het voorgaande jaar. Vergeleken met het eerste kwartaal steeg ook het aantal binnenlandse Duitse aanbiedingen met twee derde.
De markt heeft onvoldoende capaciteit om de toename van transporten op korte termijn op te vangen
In mei, een maand met veel feestdagen, is de vraag naar transport elk jaar opnieuw bijzonder groot. Om dergelijke pieken op te vangen, wordt de benodigde extra capaciteit vooral gezocht op vrachtbeurzen. Ook verladers en expediteurs, die normaal gesproken vooral gebruik maken van vaste transportpartners, plaatsen in deze situatie meer transportopdrachten. "De aangeboden prijzen op vrachtbeurzen zijn dan vaak lucratiever dan de overeengekomen vaste voorwaarden", licht Gunnar Gburek, Head of Business Affairs bij TIMOCOM, toe. "Gezien de relatief lage vrachtprijzen zijn transporteurs vaak niet bereid om hun opdrachtgevers meer capaciteit aan te bieden. Daarom besluiten veel opdrachtgevers om hun openstaande transportopdrachten aan te bieden op vrachtbeurzen."
Ook het chauffeurstekort en het stijgende aantal faillissementen dragen bij aan de capaciteitsknelpunten op de transportmarkt. Op de TIMOCOM-marktplaats werd, na een daling van het laadruimteaanbod met 28% in het eerste kwartaal van 2024, in het tweede kwartaal van 2024 nog eens 3% minder vrachtwagencapaciteit geplaatst dan in het voorgaande jaar. "De hogere vraag en de stijgende prijzen stimuleren transporteurs in feite om nieuwe capaciteit op te bouwen. Maar de slechte infrastructuur en de onvoorspelbaarheid van de nieuwe aandrijftechnologieën zorgen ervoor dat veel van hen toch aarzelen", stelt Gunnar Gburek. "Dit zou ertoe kunnen leiden dat een mogelijke economische opleving tot stilstand komt door een gebrek aan capaciteit."
TIMOCOM raadt verladers aan om gesloten vrachtbeurzen op te zetten, waarop de benodigde extra ritten kunnen worden aangeboden. De vaste transportpartners die bij deze vrachtbeurzen zijn aangesloten, krijgen hierdoor de mogelijkheid om door middel van een prijsvoorstel actuele marktprijzen voor deze ritten te vragen.
Laadruimte aanbiedingen in Q2 2024
"De momenteel aangeboden prijzen op vrachtbeurzen zijn vaak lucratiever dan de vaste voorwaarden die aan het begin van het jaar zijn overeengekomen." Gunnar Gburek, Head of Business Affairs bij TIMOCOM
De aanbiedingsprijzen en prijsvoorstellen fluctueren
Binnen Duitsland lagen de aanbiedingsprijzen van geplaatste vrachtaanbiedingen in het tweede kwartaal van 2024 op een wekelijks gemiddelde van € 1,61/km tot € 1,83/km, afhankelijk van de actuele vraag. De gemiddelde prijs in het tweede kwartaal was 13,9% hoger dan de aanbiedingsprijs in hetzelfde kwartaal van vorig jaar. De door transporteurs voorgestelde prijzen bedroegen in het tweede kwartaal echter gemiddeld €1,93/km. In drukke weken steeg de vraagprijs voor binnenlandse Duitse ritten dus aanzienlijk. Ten opzichte van 2023 nam de vraagprijs zelfs toe met 17,4%. Dit betekent dat de vraag- en aanbodprijzen aanzienlijk verschillen. "Uiteindelijk zullen beide partijen het waarschijnlijk ergens in het midden eens zijn geworden", zegt Gunnar Gburek.
Kijkend naar alle Europese contacten bedroeg de gemiddelde prijs € 1,60/km. De prijsvoorstellen voor internationale transporten lagen daarentegen op gemiddeld € 1,58/km en waren dus vrijwel gelijk aan de aangeboden prijzen. In dit geval was het verschil dus niet zo groot, omdat langere, grensoverschrijdende ritten over het algemeen een lagere kilometerprijs mogelijk maken en de kosten voor diesel en tol sterk variëren per regio.
De hoogste prijzen voor aangeboden transporten werden genoteerd voor ritten naar Groot-Brittannië: de maximumprijzen voor transportaanbiedingen uit met name Zwitserland, Italië en Frankrijk naar het Verenigd Koninkrijk lagen op een wekelijks gemiddelde van € 2,34/km tot € 2,75/km. De extra rompslomp door ingewikkelde douaneprocedures en de lange wachttijden aan de grenzen, plus het probleem dat geschikte terugritten moeten worden gevonden, zijn de belangrijkste redenen voor deze relatief hoge prijzen.
Zomerdip verwacht: daling van het vrachtaanbod tot en met augustus
De prognose voor het derde kwartaal van 2024 gaat uit van een afnemende vraag op de transportmarkt. De gemiddelde verhouding tussen vracht- en laadruimte aanbiedingen zal in de traditioneel zwakkere zomermaanden juli en augustus naar verwachting onder 70:30 liggen. Pas vanaf september zal er waarschijnlijk sprake zijn van een seizoensgebonden toename van het vrachtaanbod vanwege de naderende kerstactiviteiten. Het vrachtaandeel in de TIMOCOM Transportbarometer zou dan opnieuw boven de 75% kunnen uitkomen en de waarden van 2022 kunnen benaderen (zie prognose in grafiek).
De ontwikkeling van het vrachtaandeel in Europa