TIMOCOM transportbarometer: op zoek naar de verloren transportcapaciteit

In tegenstelling tot de algehele economische recessie blijkt uit de ontwikkelingen in de transportbarometer van TIMOCOM dat er in Europa een grote vraag naar laadruimtecapaciteit bestaat. In het derde kwartaal van 2024 steeg het vrachtaanbod in heel Europa met 90%, terwijl het aanbod van vrachtruimte op de TIMOCOM-marktplaats bleef dalen. 

Vraag in Europa vrijwel onveranderd

In heel Europa bleef de vraag naar transportruimte in het derde kwartaal bijna even hoog als in het tweede kwartaal van dit jaar (-0,1%). Betekent dit dat de traditionele zomerse komkommertijd is uitgebleven? En dat ondanks de economische malaise? Hoe het ook zij, het aantal vrachtaanbiedingen op de spotmarkt was aanzienlijk hoger dan in 2023 en bereikte in september een piek met een gemiddeld vrachtaandeel van 81%. In het Duitse binnenlandse vervoer lag het aantal vrachtaanbiedingen in het derde kwartaal 11% lager dan in het voorgaande kwartaal, maar wel 66% hoger dan in vergelijking met dezelfde periode in 2023. Deze ontwikkeling is opmerkelijk, aangezien volgens het ifo-instituut zowel het aantal orders als de zakelijke verwachtingen van Duitse bedrijven een negatieve tendens laten zien. In de verwerkende sector is de index inmiddels gedaald naar het laagste niveau sinds juni 2020. Het gebrek aan orders is nijpender geworden. Dit geldt met name voor de kernsectoren van de Duitse industrie, maar ook voor de dienstensector en de handel. 

De Poolse economie ontwikkelt zich daarentegen positiever. Volgens de voorjaarsprognose van de Europese Commissie zal het Poolse bruto binnenlands product in 2024 met 2,8% toenemen, bijna drie keer zo snel als het EU-gemiddelde. Al in het tweede kwartaal gaf de Poolse economie een aanzienlijke groei van zowel de import als export te zien. Ook in het derde kwartaal bedroeg het aantal vrachtaanbiedingen voor tal van routes van en naar Polen een veelvoud in vergelijking met vorig jaar. Daarbij ging het onder meer om routes naar Hongarije, Tsjechië, Frankrijk en Duitsland. Ook ten opzichte van het voorgaande kwartaal was er sprake van een toename van de genoemde ratio's.

Wegens gebrek aan resources meer vrachtaanbod op de spotmarkt

Het tekort aan resources op de transportmarkt door bedrijfssluitingen, faillissementen, vakantieperioden en doordat veel nog actieve transportbedrijven uit kostenoverwegingen hun wagenpark hebben ingekrompen, heeft ertoe geleid dat steeds vaker een beroep wordt gedaan op vrachtbeurzen om via de spotmarkt te voorzien in de behoefte aan capaciteit. "Ondanks het teruglopende aantal orders in de Duitse economie is er nog steeds vraag naar transport. Het capaciteitsverlies in de transportsector is echter groter dan de economische neergang, wat betekent dat de vraag op vrachtbeurzen in het derde kwartaal zeer hoog blijft”, zo verklaart Gunnar Gburek, Head of Business Affairs bij TIMOCOM, deze tegengestelde ontwikkeling. "In sommige sectoren kan met de nog beschikbare capaciteit aan de vraag naar laadruimte worden voldaan, vooral wanneer er geen certificaten of speciale apparatuur nodig zijn. Maar in sectoren die speciale voorzieningen vereisen, zoals koelinstallaties, coiltrailers, meeneemheftrucks of specifieke vergunningen, is er nog steeds een groot tekort en kan extra capaciteit alleen met veel moeite of zelfs helemaal niet worden verkregen." 

Minder capaciteit en minder nieuwe voertuigen

Het tekort aan vrachtruimte wordt weerspiegeld door de afname van het laadruimte aanbod op de TIMOCOM-marktplaats. In het derde kwartaal daalde het aantal aanbiedingen met in totaal 8% ten opzichte van hetzelfde kwartaal van vorig jaar. Dit loopt parallel met het aantal nieuwe registraties in de bedrijfsvoertuigensector in dezelfde periode. Volgens de cijfers van de Duitse federale autoriteit voor motorvervoer (KBA) nam het aantal nieuw geregistreerde grote vrachtwagens en aanhangers af, vooral als het ging om semi-trailers (juli -39,3%, augustus -69,5%, september -38,2%). 

Algehele daling van laadruimte aanbiedingen in Q3 2024 zet door 

Aanbiedingsprijzen en prijsvoorstellen fluctueren

Op de TIMOCOM-marktplaats kunnen klanten een prijs aan de offerte toevoegen (aanbiedingsprijs) en kunnen potentiële aannemers hun prijzen indienen (prijsvoorstellen). Uit deze twee mogelijkheden kunnen prijsontwikkelingen worden afgeleid. Op binnenlandse Duitse routes lagen de aanbiedingsprijzen in het derde kwartaal van 2024 op een wekelijks gemiddelde van € 1,48/km tot € 1,83/km. De gemiddelde prijs in het derde kwartaal was daarmee tot 14,9% hoger dan in hetzelfde kwartaal van vorig jaar. Ook de prijsvoorstellen stegen in het derde kwartaal: in de week met de hoogste vraag hanteerden de transporteurs gemiddelde prijzen tot € 1,91/km. 

Kijkend naar alle Europese routes bedroeg de hoogste gemiddelde weekprijs € 1,70/km, wat een aanzienlijke stijging ten opzichte van vorig jaar inhoudt. De prijsvoorstellen voor internationale transporten lagen gemiddeld op hetzelfde niveau en dus ook ruim boven de cijfers van vorig jaar.

Vooruitzicht: slechts lichte daling van vrachtaanbod verwacht tot Kerstmis 

Voor het vierde kwartaal van 2024 wordt weliswaar een geringe daling van het vrachtaanbod verwacht, maar met het oog op de eindejaarsdrukte zal de vraag naar transport uitkomen boven de cijfers van vorig jaar. Door het tekort aan capaciteit zal de vracht-laadruimteverhouding in oktober naar verwachting gemiddeld rond de 78:22 liggen en tot en met december niet onder de 70:30 komen (zie prognose in grafiek). "Vanuit de sector voor consumptiegoederen klinken geluiden dat er, gezien het lage aanbod van vrachtruimte op de drukke dagen voor Kerstmis, een ongewoon grote run op vrije capaciteit mag worden verwacht", meldt Gunnar Gburek. 

Meer informatie over de huidige situatie op de transportmarkt en over de transportbarometer vindt u hier en in het Transportbarometer Report.